Obecnie, aby móc otrzymać świadczenia rentowe należy zostać uznanym za niezdolnego do pracy zarobkowej. Takie orzeczenie może wydać jedynie lekarz funkcjonujący w ramach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Niezdolność ta może wynikać zarówno ze schorzeń fizycznych, jak i psychicznych.

Zgodnie z obowiązującymi zasadami, orzeczenie lekarza ZUS ma swój termin ważności. Jest aktualne jedynie przez 5 lat. Następnie należ powtórzyć badanie, by lekarz mógł ocenić, czy niezdolność się utrzymuje, czy być może dana osoba w międzyczasie stała się sprawna i może wykonywać pracę. Niemniej jednak, zdarza się, że w przypadku, kiedy niezdolność od początku jest uznana za trwałą, to okres ten może zostać wydłużony i człowiek rzadziej będzie pojawiał się na badaniach.

Należy przy tym zaznaczyć, że w zależności od konkretnej choroby, uznana może być całkowita bądź częściowa niezdolność do pracy. Ta druga sytuacja pojawia się wtedy, kiedy w znacznym stopniu tracimy zdolność do wykonywania dotychczasowych obowiązków, zgodnych z przygotowaniem zawodowym.

Drugim warunkiem otrzymania renty jest posiadanie okresu składkowego i nieskładkowego w określonych proporcjach zawartych w ustawie. Okresy są zatwierdzane w zależności od wieku, jaki dana osoba miała w momencie zostania niezdolną do pracy. Jednak warunek ten może zostać zastąpiony innym – tym drugim wariantem jest zostanie niezdolnym do wykonywania obowiązków zawodowych w drodze do miejsca pracy, np. w efekie wypadku samochodowego.

Także trzeci warunek może pojawić się w dwóch opcjach – niezdolność musi powstać w okresie składkowym, nieskładkowym alabo max. 1,5 roku po ustaniu okresu składkowego lub nieskładkowego. Ewentualnie, może on dotyczyć osoby, która stała się niezdolna do pracy, ale posiada okresy składkowe i nieskładkowe i ma przy tym odpowiednio długi staż pracy.

Skomplikowana jest również procedura wyliczania renty. Jednak w przyszłości ma ona ulec zmianie. Będzie to w dużym stopniu zależne od zwiększenia wieku emerytalnego. Dodatkowo, właśnie wydłużony wiek przejścia na emeryturę sprawi, że renciści będą otrzymywali świadczenia dłużej, niż dotychczas.

Jeżeli natomiast chodzi o zarabianie w czasie pobierania renty, to jest ono możliwe, jednak w określonych ilościach. Jeśli dorobimy za dużo, to wtedy możemy stracić część lub całą rentę. Według obecnych zasad, możemy dorobić max. 70% średniej pensji miesięcznej, czyli 2447,80zł brutto.